Menu
“İstanbul’da son 10 yılda 403.683 adet yangın meydana gelmiş olup, ortalama her yıl 40.000
yangına tekabül etmektedir. Başka bir deyişle her gün ortalama 110 yangın, her saat
ortalama 5 yangın meydana gelmektedir. Son 5 yılda daha önceki 5 yıla göre yapısal
yangınlarda %22.6 artış meydana gelmiştir.” (Yangın ve Güvenlik Dergisi, 199. sayı)
Bu rakamlar sadece bir şehrimize özel rakamlardır. Ülke genelinde bu rakamlar çok daha
çarpıcı hale gelmektedir. Bu anlamda yangından korunma ve yangın durdurma
sistemlerinin önemi açıkça ortaya çıkmaktadır.
Pasif yangın durdurma sisteminin amacı, bir mülkü boşaltmak için mevcut olan süreyi en
üst düzeye çıkarmak veya en başta yangının büyüyüp yayılmasını engellemektir. Doğru bir
şekilde monte edildiğinde ve bakımı yapıldığında pasif yangın durdurma sistemi, binanın
kendisini, binadaki değerleri ve en önemlisi hayatları koruyabilir.
Yapısal yangından korunma sistemleri hayati öneme sahip sistemlerdir. Bir binada, açık
deniz tesisinde veya gemide yangından korunma durumu aktif yangın durdurma ve pasif
yangın durdurma sistemleri ile sağlanır.
Aktif yangın durdurma sistemleri manuel veya otomatik yangın algılama ve yangın
söndürme işlemlerini içerir.
Pasif yangından korunma ise, geniş bir ürün ve uygulama yelpazesini kapsayan bir terimdir.
En basit anlamında, pasif yangından korunma, yangının yayılmasını yavaşlatmak veya
önlemek için bizi çevreleyen yapılara yerleştirilmiş malzemeleri ifade eder.
Pasif yangın durdurma sistemi yangına dayanımlı duvarlar ve döşemeler kullanılarak tüm
binanın bölümlendirilmesini içerir. Bir veya daha fazla odadan ya da kattan oluşan daha
küçük yangın bölmelerinde örgütlenme, yangının çıkış odasından diğer bina alanlarına
yayılmasını önler veya yavaşlatır, bina hasarını sınırlar ve bina sakinlerine acil tahliye veya bir
sığınak alanına ulaşmak için daha fazla zaman sağlar.
Adından da anlaşılacağı gibi, pasif yangından korunma, bir yangın meydana gelinceye kadar
kaplama sisteminde etkin değildir. Ancak yangın ortaya çıktığında çok kritik bir görev
üstlenir.
Pasif denmesinin sebebi de bu yangın durdurma sisteminin herhangi bir “etkinleştirme”
eylemi gerektirmemesidir. Örneğin, bir yangın kapısı, harici uyaranlara gerek olmadan etkili
bir ‘yangına dayanıklı’ bariyerdir. Yangına dayanıklı cam ve alçıpan için de aynı şey
söylenebilir. Bu özel malzemelerin hepsi de, sonunda yangına yol verinceye veya yangın
söndürülünceye kadar, doğal olarak yangına dayanıklı olacak şekilde tasarlanmıştır.
Temel olarak iki tip pasif yangın durdurma yöntemi vardır:
Şişen (kabaran) yangın durdurma
Vermikülit yangın durdurma. Vermikülit yangından korunmada, yapısal çelik elemanlar
çoğunlukla çok kalın bir tabaka olan vermikülit malzemelerle kaplanmıştır.
Pasif yangın durdurma sistemlerinin temel mantığı şöyle açıklanabilir:
Bir yangında, çelik yapı kritik öz sıcaklığına ulaştığında
(yaklaşık 550 santigrat derece) sonunda çökecektir. Pasif yangın durdurma sistemi çelik
ile ateş arasında bir kömür tabakası oluşturarak bunu erteler. Pasif yangın durdurma
ihtiyaca bağlı olarak 120 dakikadan fazla yangın koruması sağlayabilir.
Altyapı projelerinde can ve mal kurtarabilecekleri için pasif yangın durdurma sistemleri
önerilmektedir.
Yapısal Yangından Korunma
Yapısal yangından korunma uygun bir şekilde tasarlanıp uygulandığında, binanın
yapısal bütünlüğü yangına maruz kaldığında korunmuş olur.
Yapısal yangından korunma, temel yapısal bileşenleri (yapısal çelik ve derz sistemleri
gibi) yangının etkilerinden korur. Bu, yapıyı beton ürünlerden inşa etmek yoluyla veya
yangına dayanıklı malzemeler ile gerçekleştirilir. Bu malzemeler:
Püskürtme üzerine ince film kabartma
Endotermik malzemeler: alçı esaslı sıvalar ve çimentolu ürünler gibi,
Mineral yün sargısı ve izolasyonu ve yangına dayanıklı kaplamalardır.
Bölümlendirme
Yangın bariyerleri, güvenlik duvarları, yangın bölmeleri ve duman bariyerleri
bölümlendirmeye dahildir.
Yangın bariyerleri yangına dayanıklı duvarlar, döşemeler ve tavanları kapsar.
Bu bariyerler, bir binadaki yangının yayılmasını sınırlamak ve güvenli bir çıkış sağlamak
için kullanılır. Duvarlar yangına dayanıklı bir zeminden, yukarıdaki yangına dayanıklı
tavana kadar uzanır ve tam koruma için gizli alanlara kadar devam eder.
Dışarıya Açılan Alanlar (Pencere ve Kapılar)
Yangın kapıları ve pencereleri, yangına dayanıklılığını korumak için bir yangın bariyeri
ağzına monte edilir.
Pasif yangın durdurma sisteminin varlığını gerektiren diğer alanlar, kablo kaplama
(yangına dayanıklı elemanların tel ve kabloya uygulanması), mafsal sistemleri ve
dış cephe yangın bariyerleridir.
